Bewust Ontwikkelen Stimuleren  

Bewegingsmechanisme in Techniek Onderwijs

Dr. Rosalie van Baest

Samenvatting onderzoek

Het onderzoek sluit aan bij een visie in onze samenleving die leren beschouwt als een levenslang proces dat zich niet beperkt tot het onderwijs, maar een continu proces is waarin een persoon zijn eigen leren kan aansturen. Reflectie en bewustwording zijn in dit proces basisvoorwaarden. De nadruk ligt op een intra-persoonlijke benadering.

Het praktische, exploratieve en participatieve onderzoek vindt plaats in de context van het Hoger Technisch Onderwijs, dat vaak cognitief en praktisch georiënteerd is. De aard van exploratief onderzoek is dat de onderzoeker geen strikt vooraf bepaalde route kan volgen. Affectief onderwijs is van belang in een proces van bewuste persoonlijke ontwikkeling. Zelfrapportering geeft inzicht in de subjectieve ervaring van studenten. Het komen tot bewuste persoonlijke ontwikkeling is geen vanzelfsprekend proces. Daarom is de volgende kernvraag geformuleerd: "Hoe" kan men studenten van het Hoger Technisch Onderwijs stimuleren om zich open te stellen voor bewuste intra-persoonlijke ontwikkeling?".

Het onderzoek heeft geresulteerd in de formulering van het B.O.S. model (Bewust  Ontwikkelen Stimuleren model). Het B.O.S. model bestaat uit twee delen. Het vooronderzoek; een veldexperiment: het SCV moduul (Sociale en Communicatieve Vaardigheden), een ervaringsgerichte en studentgerichte lessenreeks. Het doel van het SCV moduul is het stimuleren van studenten van het Hoger Technisch Onderwijs om zich open te stellen voor bewuste persoonlijke ontwikkeling. Ook het verkrijgen van inzicht in interpersoonlijke relaties, gerelateerd aan effectief teamwerk, is van belang in het SCV moduul.

Tijdens het SCV leerproces zijn de Onderzoekbegrippen (Kernbegrippen en Kernwaarden) geformuleerd. Zij vormen de uitgangspunten voor het tweede deel; een casestudy: een kleinschalig, verdiepend onderzoek. De casestudy bevat drie interviews, telkens met tien Werktuigbouwkunde studenten, verspreid over een langere onderwijsperiode. De casestudy richt zich op het perspectief van de onderzoekstudenten, die op vrijwillige basis en buiten schooltijden op een positieve manier deelnamen aan het onderzoek.

De aanpak van het B.O.S. model biedt een mogelijkheid om studenten uit het Hoger  Technisch onderwijs te stimuleren zich open te stellen voor persoonlijke ontwikkeling.